Trauma zit niet alleen in je hoofd; het lichaam speelt een grote rol bij hoe we ervaringen verwerken. Ons lijf kan spanning en onverwerkte emoties opslaan, vaak in spieren, bindweefsel (fascia) en de manier waarop we ademen. Daardoor kunnen stress en traumatische ervaringen zich fysiek uiten: stijfheid in de rug, spanning in de heupen of een beklemmend gevoel in de borst.
Ademhaling is veel meer dan lucht in- en uitademen. Door bewust te ademen, wat we ademwerk noemen, kan je lichaam leren ontspannen en spanning loslaten. Het is een natuurlijke manier om rust te creëren, zowel in je lichaam als in je geest.
Waarom trauma niet alleen in je hoofd zit maar ook in je lijf
Het lichaam bewaart herinneringen en spanning. Lichaamsgerichte therapie bij trauma laat zien dat trauma zich vaak nestelt in spieren en bindweefsel, zoals fascia. Dit kan leiden tot fysieke klachten, zoals rug- of bekkenpijn, stijfheid in nek en schouders of een zwaar gevoel in de buik.
Lichaam, spieren en fascia als bewaarplek van spanning
Bindweefsel vormt een netwerk dat alle spieren en organen met elkaar verbindt. Het geeft structuur en ondersteuning, maar bij langdurige stress kan het strak worden of verkleven. Trauma kan zich zo letterlijk in je lichaam nestelen.
Wat gebeurt er als stress en trauma je lichaam raken
Verstoorde ademhaling en gespannen middenrif
Stress zorgt vaak voor een korte, oppervlakkige ademhaling. Het middenrif beweegt minder, waardoor spieren en organen minder goed doorbloed worden. Dit kan leiden tot verhoogde spanning in het hele lichaam.
Diepe kernspieren zoals psoas reageren op spanning
De psoas spier — soms de “spier van de ziel” genoemd — reageert op stress en spanning. Als de psoas gespannen is, kan dit stijfheid, vermoeidheid of angstgevoelens veroorzaken.
De rol van psoas-spier en fascia bij trauma en spanning
Waarom psoas de “spier van de ziel” wordt genoemd
De psoas ligt diep in de buik en pelvis en verbindt je romp met je benen. Het is nauw verbonden met je zenuwstelsel en fascia. Langdurige spanning kan emoties vasthouden en fysieke klachten veroorzaken.
Fascia: bindweefsel dat spanning kan vasthouden
Fascia versterkt de effecten van spanning. Wanneer bindweefsel strak staat, kan dit spanning in spieren zoals de psoas nog verder vasthouden. Samen vormen psoas en fascia een knooppunt waar trauma zich kan vestigen.
Hoe ademwerk helpt om trauma los te laten via lichaam en adem
Bewust ademen, middenrif en ontspanning
Door bewust te ademen, het middenrif actief te gebruiken en de adem diep naar buik en heupen te brengen, kan spanning in de psoas en fascia verminderen. Het zenuwstelsel krijgt de kans om uit de constante stressstand te komen.
Zenuwstelsel kalmeren en fascia/psoas ontspannen
Bewuste ademhaling helpt je parasympathisch systeem te activeren, waardoor het lichaam kan herstellen. Dit vergroot de lichamelijke en emotionele veerkracht en bevordert het loslaten van trauma.
Wat je kunt merken: signalen van spanning en verlichting
Mogelijke klachten door spanning in lichaam
Spanning in psoas en fascia kan leiden tot:
- Rug- en bekkenpijn
- Nek- en schouderklachten
- Vermoeidheid en lusteloosheid
- Angst of paniekgevoelens
Verlichting door ademwerk — fysieke en emotionele effecten
Door regelmatig ademwerk toe te passen kan spanning afnemen, emoties makkelijker stromen en je lichamelijk welzijn verbeteren.
Zo kun je ademwerk integreren in je dagelijks leven
Eenvoudige momenten voor bewuste ademhaling
Korte momenten van bewust ademen tijdens wandelen, zitten of liggen kunnen al effect hebben. Door regelmatig te oefenen vergroot je je lichaamsbewustzijn en bevorder je herstel.
Belang van herhaling en lichaamsbewustzijn
Herhaling helpt om spanning blijvend los te laten. Ademwerk versterkt emotionele regulatie, vermindert stress en ondersteunt het helingsproces van trauma in lichaam en geest.
Trauma zit vaak niet alleen in je hoofd; het lichaam houdt spanning vast, vooral in psoas en fascia. Ademwerk en lichaamsgerichte ademhaling bieden een zachte manier om deze spanning los te laten, het zenuwstelsel te kalmeren en het lichaam te herstellen. Door bewust te ademen kan je lichaam leren ontspannen en ontstaat er ruimte voor fysieke en emotionele heling.
Wil je meer weten over ademwerk en hoe je trauma in lichaam kunt loslaten? Bekijk ook ons artikel over neusademhaling en gezondheid voor praktische tips en oefeningen.
Bronnen
- Zafeiroudi, A. (2025). Embodied mindfulness through movement: A scoping review of dance-based interventions for mental well-being in recreational populations. Healthcare, 13(17), 2230. Link
- Berceli, D., Salmon, M., Bonifas, R., & Ndefo, N. (2014). Effects of self-induced unclassified therapeutic tremors on quality of life among non-professional caregivers: a pilot study. Global Advances in Health and Medicine, 3(5), 45-48. Link
- Hopper, J., Frewen, P., Van der Kolk, B., & Lanius, R. (2007). Neural correlates of reexperiencing, avoidance, and dissociation in PTSD. Journal of Traumatic Stress, 20(5), 713-725. Link
- Van der Kolk, B. (2014). The Body Keeps the Score: Brain, Mind, and Body in the Healing of Trauma. Penguin Books.
- Boulding, R., Stacey, R., Niven, R., & Fowler, S. (2016). Dysfunctional breathing: a review of the literature and proposal for classification. European Respiratory Review, 25(141), 287-294. Link
